Opis
Opis
Parametr | Wartość |
---|---|
Masa molowa | 60,06 g/mol |
Temperatura topnienia | ok. 132,7 °C |
Gęstość względna | ok. 1,32 g/cm³ (20 °C) |
Mocznik techniczny (CO(NH2)2), znany również jako karbamid,
jest organicznym związkiem chemicznym o szerokim zakresie zastosowań przemysłowych. Występuje w postaci białych kryształów lub granulek,
bezwonnych lub o lekkim zapachu amoniaku. Stosowany m.in. w chemii i materiałach budowlanych
(np. kleje, impregnaty do drewna).
W zależności od zawartości biuretu (HN(CONH2)2), mocznik może być klasyfikowany jako
AdBlue – wodny roztwór mocznika 32,5% stosowany w motoryzacji do redukcji tlenków azotu w katalizatorach SCR.
Zawartość biuretu nie może przekraczać 0,6%, aby roztwór kwalifikował się jako AdBlue.
Właściwości chemiczne
- Ulega hydrolizie w obecności ureazy (znaczenie w biologii i diagnostyce).
- Reaguje z kwasami, tworząc sole.
- Podgrzewany ulega reakcji biuretowej – wytwarza biuret (wykrywanie białek).
- Reaguje z H2O2, tworząc nadmocznik (kosmetyki, farmaceutyki).
- Reaguje z formaldehydem – tworzy żywice mocznikowo-formaldehydowe (kleje).
- W glebie przekształca się w amoniak i azotan – składniki odżywcze dla roślin.
- Może być metabolizowany przez Sporosarcina pasteurii – wytwarzanie kalcytu w glebie.
Rynek
Najwięksi producenci: Oman, Egipt, Indie, Chiny, Indonezja, USA, Kanada.
W Europie: Norwegia, Szwajcaria, Polska (jedna z największych instalacji w regionie).
Dostępne formy pakowania:
- Worki 25 kg
- Big Bagi 500–1000 kg
- Opakowania specjalistyczne dla przemysłu
Zastosowanie
- Produkcja klejów i żywic (MDF, płyty, podłogi laminowane).
- Kosmetyki i produkty zdrowotne (utrzymywanie wilgoci w kremach).
- Przemysł drzewny i garbarstwo.
- Uzdatnianie wody i obróbka metali.
- Przemysł budowlany – spoiwa, izolacje.
- Odśnieżanie.
- AdBlue – oczyszczanie spalin silników Diesla.
Środki ostrożności
Zgodnie z (WE) 1272/2008 (CLP) mocznik nie jest klasyfikowany jako substancja niebezpieczna,
jednak może powodować:
- Podrażnienie oczu, skóry, układu oddechowego.
- Mdłości, wymioty, bóle brzucha po połknięciu.
- Uszkodzenia narządów przy długotrwałym narażeniu.
Środki pierwszej pomocy
Sytuacja | Postępowanie |
---|---|
Wdychanie | Wyprowadzić poszkodowanego na świeże powietrze, zapewnić spokój, w razie potrzeby wezwać lekarza. |
Kontakt ze skórą | Płukać wodą z mydłem, zdjąć zanieczyszczoną odzież. |
Kontakt z oczami | Płukać letnią wodą przez kilka minut, usunąć szkła kontaktowe, skonsultować się z okulistą przy utrzymujących się objawach. |
Połknięcie | Nie prowokować wymiotów, przepłukać usta wodą, zapewnić pomoc lekarską. |
Wpływ na środowisko
Mocznik może powodować eutrofizację wód poprzez uwalnianie amoniaku i azotanów.
Rozkład może emitować podtlenek azotu (N₂O) – gaz cieplarniany.